Σχολιασμός ποιήματος στο πλαίσιο του μαθήματος «Ευρωπαϊκός και Ελλληνικός Πολιτισμός». Υπεύθυνη καθηγήτρια Σπ. Χαδιάρη, φιλόλογος.
από τη μαθήτρια Δανάη Πριμάλη, Λ Α’ 3
Είπες· «Θα πάγω σ’ άλλη γη, θα πάγω σ’ άλλη θάλασσα.
Μια πόλις άλλη θα βρεθεί καλλίτερη από αυτή.
Κάθε προσπάθεια μου μια καταδίκη είναι γραφτή·
κ’ είν’ η καρδιά μου — σαν νεκρός — θαμένη.
Ο νους μου ως πότε μες στον μαρασμόν αυτόν θα μένει.
Όπου το μάτι μου γυρίσω, όπου κι αν δω
ερείπια μαύρα της ζωής μου βλέπω εδώ,
που τόσα χρόνια πέρασα και ρήμαξα και χάλασα.»
Καινούριους τόπους δεν θα βρεις, δεν θάβρεις άλλες θάλασσες.
Η πόλις θα σε ακολουθεί. Στους δρόμους θα γυρνάς
τους ίδιους. Και στες γειτονιές τες ίδιες θα γερνάς·
και μες στα ίδια σπίτια αυτά θ’ ασπρίζεις.
Πάντα στην πόλι αυτή θα φθάνεις. Για τα αλλού — μη ελπίζεις—
δεν έχει πλοίο για σε, δεν έχει οδό.
Έτσι που τη ζωή σου ρήμαξες εδώ
στην κώχη τούτη την μικρή, σ’ όλην την γη την χάλασες.
Το ποίημα «Η πόλις» του Κ. Καβάφη αποτελεί την καταγραφή της συναισθηματικής κατάστασης ενός ανθρώπου που θέλει να αλλάξει τη ζωή του αλλά δε μπορεί . Η πρώτη στροφή αποτυπώνει το αίσθημα απελπισίας ενός ανθρώπου που θέλει να βελτιώσει τη ζωή του, που θέλει να χτίσει τη ζωή του πάνω σε μια νέα βάση. Συγκεκριμένα, πρόκειται για έναν άνθρωπο που επιθυμεί να φύγει από την πόλη που τώρα μένει και νιώθει ότι δεν μπορεί να φτιάξει τη ζωή του όσο και αν προσπαθεί. Μέσα από την παρομοίωση «Την καρδιά θαμμένη σαν να είναι νεκρός» διαφαίνεται η απελπισία του και η απόγνωσή του. Δυστυχώς βλέπει ότι τα χρόνια παίρνουν χωρίς να έχει πετύχει κάτι αξιόλογο σρτη ζωή του.
Στην δεύτερη στροφή του ποιήματος ο ποιητής αναφέρει ότι «Καινούργιους τόπους δεν θα βρεις ,δεν θα βρεις άλλες θάλασσες». Με αυτόν τον τρόπο θέλει να τονίσει την αδυναμία του ανθρώπου να ξεφύγει από τον ίδιο του τον εαυτό και τις επιλογές του. Ο χαρακτηριστικός στίχος «η πόλη θα σε ακολουθεί» εκφράζει ότι το παρελθόν μπορεί να στοιχειώσει έναν άνθρωπο καθώς όπου και αν πηγαίνει δεν θα μπορέσει να ξεφύγει από τον εαυτό του, από τη δική του αλήθεια, από τη δική του πραγματικότητα. Δε μπορεί να προχωρήσει παρακάτω κάνοντας μια καινούργια αρχή κάπου αλλού. Έτσι, λοιπόν, ακόμα και αν ξεκινήσει για έναν άλλο τόπο, για μια άλλη ζωή, για μια καινούρια αρχή, τελικά πάντα στην ίδια πόλη θα γυρίζει, το παρελθόν του θα τον ακολουθεί πάντα, θα τον στοιχειώνει.
Ο ποιητής ολοκληρώνει το ποίημά του σχολιάζοντας ότι αν ένας άνθρωπος έχει καταστρέφει τη ζωή του σε έναν τόπο, τότε την έχει καταστρέψει σε όλη τη γη. Αν δεν προσπαθήσει να αλλάξει τον εαυτό του, δε θα καταφέρει να αλλάξει τίποτα γύρω του. Η ευτυχία είναι κάτι που πηγάζει από εμάς, από μέσα μας και παραμένει σταθερή σε όποιον τόπο και αν βρεθούμε. Αρκεί να μη μεταφέρουμε μαζί μας αρνητικά συναισθήματα και συμπεριφορές, απογοήτευση, θλίψη, απελπισία και στεναχώρια.
lykeiodoukas.wordpress.com 